Webhocam

Güneş Sistemimizdeki gezegenler arasından ilgimizi en çok çeken ve Dünya'ya en çok benzeyen gezegen Mars. Şimdilerde toz fırtınalarının esir aldığı, çorak bir gezegen olsa da, bunun her zaman böyle olmadığını biliyoruz.

Yaklaşık 4,6 milyar yıl önce oluşan Mars'ın, geçmişte göllere, nehirlere sahip olduğu düşünülüyor. Bu bilgiyi bize veren ise gezegenin yüzeyinde bulunan kurumuş göl ve nehir yatakları, tortul kayalar ve geçtiğimiz yıllarda NASA'nın keşfettiği buz altı su kütleleri. Tüm bu bilgiler, Mars'ın geçmişte bereketli ve yaşanabilir bir gezegen olmuş olabileceğine işaret ediyor. 

Mars'taki bu dramatik değişikliğin 3,5 milyar yıl önce gerçekleştiği hesaplanıyor. Yani Kızıl Gezegen, oluşumundan bir milyar yıl sonra kurak ve çorak bir gezegene dönüşmüştü. Fakat değişimin beraberinde getirdiği en önemli soruya halen daha net bir cevap verilemedi; Mars neden yaşanabilir bir gezegenken birden yaşanamaz bir yer haline geldi?

Bilim insanları uzun yıllardır bu soruya bir cevap arıyorlar. Mars görevlerinden elde edilen verileri inceleyerek bazı sonuçlar elde eden bilim insanları, şimdiye kadar net bir cevap veremeseler de bazı seçenekler sunuldu.

Bu seçeneklerden birine göre Mars'ın yüzeyindeki suları oluşturan iklim başlangıçta ılık ve yağışlıydı. Bu ılık iklim, gerekli yağış döngüsünün, dolayısıyla da gezegendeki suların oluşmasını destekledi. Ancak sonra, gezegendeki iklim soğudu ve yağışlar sona erdi. Haliyle de su kaynakları kurudu ve Mars giderek çorak bir gezegene dönüştü.

Bu seçeneğin kilit noktasındaki 'gezegen neden soğudu?' sorusuna ise şimdiye kadar karbondioksit gösteriliyordu. Gezegenin atmosferindeki düşük karbondioksit miktarı sebebiyle sera gazı etkisi ile gezegenin sıcaklığı atmosferde hapsedilememiş, böylece de gezegen soğuyarak kurumuştu.

Bir grup bilim insanı tarafından yürütülen ve geçtiğimiz günlerde yayınlanan yeni bir araştırma ise karbondioksitin söz konusu 'itici güç' olmadığını ortaya koydu. Mars iklimine yönelik pek çok simülasyon oluşturan ve karbondioksit miktarını değiştirerek etkileri gözlemleyen ekip, karbondioksit miktarının değişmesinin sonucu değiştirmediğini gördüler.

Yani aslında Mars'taki suya ne olduğuna yönelik en genel kanılardan biri böylece zayıflamış oldu. Araştırma ekibi, şu an için söz konusu değişkenin ne olduğunu, Mars'ı kurutan şeyin ne olduğunu tam olarak bilmediklerini ifade ediyorlar. Ancak NASA'nın Mars'ta devam eden görevlerinden elde edilebilecek bazı verilerin bu sorulara cevap olmasını umuyorlar.

İnsanlık olarak 'yaşanabilir bir gezegenken yaşanamaz bir yere dönüşen' bildiğimiz tek gezegen Mars. Bu da Mars'la ilgili sorulara pek çok farklı bilim insanının yanıt aramasını sağlıyor. Haliyle ortaya çok sayıda senaryo çıkıyor.